بازگشت بمب افکن های دورپرواز روسیه به کوبا، سرمایه

سعید طباطبایی

روسیه در پاسخ به طرح آمریکا برای استقرار سامانه های دفاع موشکی در اروپای شرقی، احتمالاً پروازهای منظم هواپیماهای بمب افکن دورپرواز توپولف 160 را به کوبا آغاز می کند. مشخص نیست که آیا منظور این مقام استقرار دائمی بمب افکن ها در کوبا ست یا اینکه روسیه از این جزیره به عنوان توقفگاهی برای سوختگیری هواپیماهایش استفاده خواهد کرد. لئونید ایواشف مقام سابق ارشد وزارت دفاع روسیه معتقد است کوبا بهترین مکان برای توقف کوتاه مدت توپولف ها به شمار می رود.

از نظر وی کوبا نباید به عنوان پایگاهی دائمی مورد استفاده قرار گیرد زیرا نیازی به این کار نیست بلکه باید از آن به عنوان یک پایگاه هوایی برای توقف به منظور سوختگیری بهره گرفت. در حالی که توپولف160 نخستین پرواز خود را در دسامبر 1981 انجام داده، فرماندهان نیروی هوایی روسیه معتقدند این نوع هواپیماها برای رفع نیازهای بلندمدت طراحی شده اند و ارتش روسیه نیز قطعات مورد نیاز برای آنها تا 30 سال آینده را تامین کرده است. سرگئی ایوانف وزیر دفاع روسیه نیز ماه گذشته با دفاع از عملکرد این هواپیماها گفته بود نصب تجهیزات مخابراتی و تسلیحات جدید روی بمب افکن های توپولف می تواند دربرگیرنده اطمینان و امنیت لازم برای انجام ماموریت های استراتژیک ارتش در آینده باشد.آغاز پرواز بمب افکن های دورپرواز روسیه به کوبا نشان ازسرگیری همکاری نظامی مسکو و هاوانا - دو متحد سابق دوران جنگ سرد - خواهد بود.

روسیه در سال 2002 آخرین پایگاه نظامی خود را در کوبا که یک پایگاه راداری در «لوردس»بود تعطیل کرد. «پیوتر دینکین» فرمانده ارشد سابق نیروی هوایی روسیه می گوید: طرح پرواز بمب افکن های دورپرواز به کوبا پاسخ خوبی به استقرار پایگاه های سازمان «پیمان آتلانتیک شمالی» (ناتو) در نزدیکی مرزهای روسیه است. سال گذشته ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری وقت روسیه در سخنانی مناقشه برسر طرح دفاع موشکی روسیه را به بحران موشکی کوبا در سال 1962تشبیه کرد. اگرچه وی اضافه کرد روابط بین مسکو و واشنگتن از آن زمان تغییر زیادی کرده است. دیمیتری مدودوف رئیس جمهوری روسیه نیز هفته گذشته هشدار داده بود مسکو علیه طرح های آمریکا برای ساخت تاسیسات رادار ضد موشکی در جمهوری چک و سایت موشک های رهگیر در لهستان، اقدامات متقابلی انجام خواهد داد. روسیه می گوید نصب این تاسیسات امنیت ملی این کشور را تهدید می کند و این درحالی است که آمریکا مدعی است این طرح برنامه ای برای مقابله با تهدید کشورهای «خودسر» است. کشف این موضوع در سال 1962که مسکو به طور مخفیانه در حال ساخت سکوهای پرتاب موشک هسته ای در کوبا بود، با مخاطره جویی وحشتناک دو هفته ای بین اتحاد جماهیر شوروی سابق و آمریکا جهان را تا آستانه جنگ هسته ای پیش برد.

از این رویداد تاریخی فیلمی سینمایی با عنوان «13روز » نیز تولید شده است. یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در یک نشست مطبوعاتی گفته است او هنوز این خبر را نشنیده که روسیه در پاسخ به طرح آمریکا برای استقرار سامانه های دفاع موشکی در اروپای شرقی، احتمالاً پروازهای منظم هواپیماهای بمب افکن دورپروازبه کوبا را آغاز می کند. این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد استقرار سامانه های موشکی آمریکا در اروپا خطری برای روسیه به شمار نمی رود و ما به سختی تلاش می کنیم تا این مساله را برای روس ها روشن کنیم. برخی کارشناسان نظامی و دفاعی این اقدام روسیه را در چارچوب رقابت های نظامی و تسلیحاتی با آمریکا و اعتقاد ویژه نظامیان روسیه به بمب افکن های توپولوف تحلیل می کنند. یک ژنرال بلندپایه ارتش روسیه می گوید: نیروی هوایی این کشور درصدد تهیه نوع جدیدی از بمب افکن های دورپرواز نیست و همچنان می تواند از طریق ارتقا و تعویض قطعات جت های غول پیکر توپولف که از دوران اتحاد جماهیر شوروی برجای مانده اند نیازهای خود را برطرف کند. به گفته ژنرال خوروف هواپیماهای غول پیکر توپولف به ویژه بمب افکن های160-Tu همچنان نیاز این کشور را در انجام ماموریت های تهاجمی استراتژیک برآورده می کنند. ایگور خوروف فرمانده واحد بمب افکن های استراتژیک در نیروی هوایی روسیه می گوید: «ما برای انجام ماموریت های استراتژیک به اندازه کافی هواپیما در اختیار داریم و آن قدر نیرومند هستیم که با تهدیدها مقابله کنیم». البته روسیه ماه گذشته نیز جنگنده چندمنظوره جدید سوخو- 35 را به پرواز آزمایشی درآورد. جگنده سوخو- 35 پیشرفته ترین جنگنده از نوع سوخو است که توانایی جنگیدن در نبردهای هوایی و نیز حمله به اهداف در خشکی و دریا در هر شرایط جوی را دارد.

هواپیمای سوخو- 35 با تجهیزات پیشرفته ناوبری هوایی، قادر به حمل مهمات به وزن هشت تن است. جنگنده چند منظوره «آخرین نسل نوع اس یو سی وپنج» ساخت شرکت روسی سوخوی نخستین پرواز آزمایشی خود را بر فراز ژوکوفسکی در منطقه مسکو انجام داد. این پرواز « اس یو سی وپنج » که شش دقیقه به طول انجامید به خوبی انجام شد. هدف از ساخت این هواپیما تامین برتری هوایی و ضربه زدن به اهداف زمینی و زیر دریایی در هر شرایط آب و هوایی و در هر ساعتی از شبانه روز است. میخائیل پوگوسیان مدیر شرکت هواپیماسازی سوخو در این باره می گوید: ما سفارش های زیادی برای ساخت این نوع هواپیما دریافت کرده ایم. بخش اول سفارش های ما حدود سال2011 به مشتریان روس و خارجی در بازارهای سنتی که همانا جنوب شرقی آسیا، آمریکای لاتین و خاورمیانه است تحویل داده خواهد شد. در مراسم آزمایش جنگنده سوخو- 35 در مرکز پروازهای آزمایشی در شهرک ژوکوفسکی واقع در حومه مسکو، آلکساندر زلین فرمانده نیروی هوایی روسیه، ولادیمیر میخائیلوف فرمانده سابق این نیرو، میخائیل بوغوسیان رئیس شرکت سوخو و جمعی از مقامات روسی و خبرنگاران روس و خارجی حضور داشتند و قرار است تولید انبوه جنگنده سوخو- 35 در سال 2010 آغاز شود.