گاردين: یک هفته پس از گفتگوها، مذاكرات ايران و آمريكا تعليق شد، آفتاب

آفتاب: مذاكرات ايران - آمريكا، هنوز شروع نشده، متوقف شد. روزنامه گاردين مدعي شد كه دولت آمريكا، مجبور شده مذاكرات خود را با تهران، به طور موقت، تعليق نمايد.

اين روزنامه نوشت: به دنبال اعتراض دولت بغداد به انجام مذاكره با تهران بدون مشاركت عراقي ها، آمريكا تصميم به تعليق موقت اين مذاكرات گرفته است. دولت آمريكا قصد دارد تا زمان تشكيل دولت دائمي و رسمي در عراق، مذاكره با تهران را به تعويق بيندازد.
مذاكراتي كه قرار است بين ايران و آمريكا برگزار شود، نخستين تماس رسمي ديپلماتيك بين دو كشور در ربع قرن اخير بوده است.
گاردين از قول مقامات آمريكايي نوشت: از آنجايي كه مقامهاي عراقي نيز در اين مذاكرات احتمالي حضور خواهند داشت، براي انجام آن بايد منتظر تشكيل دولت جديد اين كشور شد.

مذاکرات ایران و آمریکا در یک سفارت آغاز شد
پیش از این هفته نامه عرب زبا الوطن خبر داد که مذاکرات ایران و آمریکا درباره عراق از هفته گذشته در سفارتخانه یکی از کشورهای هم پیمان آمریکا در عراق عملا آغاز شده است. به نوشته الوطن در این دیدار ، دو طرف در خصوص بررسی مسایل اساسی درمورد عراق و تعیین یک جدول کاری توافق کردند. برپایه این جدول کاری دو طرف درباره روند سیاسی عراق از جمله تشکیل دولت آینده این کشور، نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در عراق و چشم انداز حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق و چگونگی این حضور نظر خود را با طرف مقابل مبادله خواهند کرد.

آمریکا در ایران دفتر می زند
هم زمان با اين اتفاقات راس ويلسون سفير آمريكا نيز در آنكارا اعلام كرد كه" دولت آمريكا در تلاش است تا در آينده اي نزديك يك دفتر نمايندگي در ايران بازكند." نشریه ترک زبا ن" تركيش ويكلي" از قول راس ويلسون سفير آمريكا در آنكارا اعلام كرده است كه دولت آمريكا در تلاش است تا در آينده اي نزديك يك دفتر نمايندگي در ايران بازكند

چند هفته پيش نیز كاندوليزا رايس وزير امور خارجه آمريكا اعلام كرده بود كه اقداماتي در زمينه توسعه فعاليت هاي دفاترنمايندگي آمريكا در نقاط مختلف جهان در حال انجام است.
در همين زمينه ويلسون با اضافه كردن به سخنان رايس افزود :"دولت آمريكا در نظر دارد كه آژانسي نيز در ايران باز كند."

نگاهی به مناسبات دو کشور
پس از آنکه دانشجویان خط امام در سال 58 سفارتخانه آمریکا در تهران را تسخیر کردند، سطح مناسبات دو کشور به حالت تعلیق در آمد و سپس روابط ایران و آمریکا کاملا قطع شد. از آن پس ایران مکررا از آمریکا به عنوان دشمن اصلی خود نام برد و مقامات آمریکایی در جریان جنگ 8 ساله ایران و عراق آشکارا از عراق حمایت می کردند. ضمن آن که پول های ایران را نیز بلوکه کردند.این اقدامات تا سال 1998 که قانون داماتو از سوی آمریکا بر علیه ایران به اجرا در آمد ادامه داشت . در این سال مقامات امریکایی یک گام به پیش برداشتند و ایران را تحریم اقتصادی کردندکه پیرو آن خصومت میان دو کشور افزایش یافت.

با این حال آمریکا از طریق تاسیس دفتری در سفارت سوئیس از منافع خود حفاظت می کرد. تا این که بیل کلینتون از حزب دموکرات به ریاست جمهوری آمریکا رسید. سیاست نرم او در قبال ایران خصوصا پس از ریاست جمهوری سید محمد خاتمی در ایران و اتخاذ سیاست تنش زدایی در دیپلماسی ایران باعث نرم شدن نگاه های دو کشور به یک دیگر شد. محمد خاتمی بلافاصله پس از ریاست جمهوری در گفتگوی زنده ای که با شبکه جهانی سی ان ان داشت از دیوار بلند بی اعتمادی میان دو کشور سخن گفت و از لزوم ارتباط مردم دو کشور. بعد از این سخنان ایران اعلام کرد که منتظر گام های مثبت آمریکاست.اما این گام برداشته نشد تا این که مادلین آلبرایت وزیر خارجه وقت آمریکا از رفتار گذشته امریکا خصوصا در دوران دکتر مصدق ابراز تاسف کرد و از این بابت عذر خواهی نمود.او گفت رفتار گذشته امریکا در ایران باعث آن شد دموکراسی دیرتر به ایران برسد. سخنان آلبرایت اگرچه از سوی دولت تهران با استقبال روبرو شد اما واکنشی در پی نداشت.

مذاکره بر سر افغانستان
روابط در یک سطح که نه خصمانه بود و نه دوستانه باقی ماند. پس از جنگ افغانستان ، ایران و امریکا بر سر این کشور در ژنو پشت میز مذاکره نشستند و ایران متعهد شد به آمریکا در تثبیت دولت جدید افغانستان کمک کند. حسن نیت ایران جواب عکس گرفت. زیرا جرج بوش که به ریاست جمهوری آمریکا رسیده بود ایران را در محور شرارت قرار داد. روابط مجددا به روزهای یخی بازگشت و پس از روی کار آمدن محمود احمدی نژاد نگاه های دو کشور به یک دیگر خصمانه شد. ضمن آنکه امریکا در تلاش بود تا از طریق پرونده هسته ای ، فشار های خود را بر ایران افزایش دهد.

لاریجانی : شورای امنیت مسول مذاکره است نه وزارت خارجه
در گرماگرم ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت ، برخی در ایران از ضرورت گفتگوی دو کشور ایران و آمریکا سخن به میان آوردند. حتی شایعاتی نیز در گرفت که محمد جواد اردشیر لاریجانی از سوی برادر خود علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران مامور مذاکرات با آمریکا شده است. پیش از این یک بار علی لاریجانی در کنفرانس مطبوعاتی خود در پاسخ به خبرنگار روزنامه شرق اعلام کرده بود که اگر قرار باشد مذاکراتی میان دو کشور ایران و آمریکا انجام شود ، از سوی ایران شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیر اصلی است و وزارت خارجه ایران در این خصوص نقشی بر عهده ندارد.

تا این که پس از آنکه پرونده ایران به شورای امنیت گزارش شد ، عبدالعزيز حكيم رييس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق از ايران خواست بخاطر منافع و مصلحت ملت عراق با آمريكا مذاكره كند. حكيم روحاني شيعه بانفوذ عراق گفت:‌ «من از رهبران محترم جمهوري اسلامي ايران مي‌خواهم آشكارا با آمريكا مذاكره كنند و روي نكات مورد اختلاف خود درباره عراق به تفاهم برسند.انتظار مي‌رود دولت ايران اين گفتگوها را در آينده آغاز كند.» یک روز پس از این اظهارات علی لاریجانی پیشنهاد مزاکره با آمریکا را پذیرفت وگفت :" تهران با پذيرش درخواست سيد عبدالعزيز حكيم، افرادي را براي مذاكره با آمريكا در خصوص مسايل عراق مشخص خواهد كرد تا به آينده‌ عراق كمك شود"

آمریکایی ها چند بار پیغام داده بودند
خبرگزاري فارس نیز از به نقل از یک مقام آگاه در شورايعالي امنيت ملي آورد که "خليل‌زاد سفير آمريكا در عراق از مهرماه 84 چند بار علنا و به شكل محرمانه اعلام كرد قصد دارد از سوي دولت آمريكا با ايران در خصوص مسائل عراق مذاكره كند. اما ايران اعتنايي به اين درخواست نكرد. آنها تصور كردند دليل بي اعتنايي ايران آنست كه خليل زاد از طرف خود چنين پيشنهادي را مطرح كرده است لذا رايس وزير امور خارجه آمريكا نيز در سفر به اروپا اعلام داشت، خليل‌زاد از سوي آمريكا ماموريتي براي گفت‌وگو با ايران دارد. اين بار نيز ايران به اين درخواست تمايلي نشان نداد. پس از آنكه اكثر رهبران و مسئولان عراقي در ملاقات با مسئولان ايراني اين موضوع را مطرح و اعلام كردند اين مذاكرات مي‌تواند به نفع ملت عراق باشد، جمهوري اسلامي اعلام كرد با توجه به عدم اعتماد به آمريكا و ابهامات مسئله ضروري است موضوع با دقت بيشتري مورد بررسي قرار گيرد."

پس از این اتفاقات رایس وزیر خارجه ایالات متحده اطمینان خاطر داد که مذاکرات دو کشور انجام خواهد شد و شبکه خبری بی بی سی نیز خبر وقوع زود هنگام اين مذاكرات را داد.این تحولات در حالی روی می دهد که راس ويلسون سفير آمريكا در آنكارا اعلام كرده است كه دولت آمريكا در تلاش است تا در آينده اي نزديك يك دفتر نمايندگي در ايران بازكند. هدف از باز كردن چنين دفتري به گفته ويلسون بهبود روابط، بالا بردن سطح آگاهي آمريكا در مورد ايران ودرك بهتر از اوضاع داخلي ايران است.

باید منتظر ماند
بدین ترتیب به نظر می رسد که مناسبات دو کشور وارد مرحله جدیدی شده است و باید منتظر تحولات آتی که بسیار تعیین کننده هستند بود. زیرا آمریکاییان از یک سو بودجه 85 میلیون دلاری علیه ایران اختصاص داده اند و از سوی دیگر در تلاش هستند تا از طریق مذاکره با ایران منافع خود را حفظ کنند. با این حال کارشناسان معتقدند مذاکرات دو کشور بسیار پیچیده و سنگین خواهد بود. یکسوی این مذاکرات مسایل عراق و به تبع آن سوریه و لبنان و حزب الله خواهد بود و سوی دیگر آن پرونده هسته ای ایران است.